B 124 – De Baadster – Marnixbad – Amsterdam

Marnixplein 9, Amsterdam

1954 – 56

de baadster - detail - foto: loek van vlerken 13.02.2019

marnixbad - foto: loek van vlerken 18.02.2019
gevelversiering:
vrouwelijk naakt met lang golvend haar

Franse kalksteen, 188 cm

architect (oude gebouw): J. Leupen

marnixbad - historische foto: hildo krop museum - datum: na 1995
Het oude Marnixbad – foto: hildo krop museum, steenwijk – datum: na 1995


de baadster - foto: loek van vlerken 22.02.2019Op 3 september 1955 werd op het Marnixplein het ‘Gemeentelijk Was-, Bad- en zweminrichting Marnixbad’ geopend. Het grote gebouw van architect J. Leupen bestond uit twee massieve gesloten delen. De vormgeving was strak en sober met als enige decoratie hoog midden op de façade een sculptuur van Hildo Krop. Hij maakte dit beeld,  getiteld ‘De Baadster’, in het kader van de 2% regeling. Dit natuurstenen beeld is een voorstelling van een naakte vrouw, zij heeft lange haren die overgaan in een golvende baan water.
Dit gebouw werd in 2004 door de gemeente gesloopt om er een nieuw sportcomplex voor terug te plaatsen. Ook het beeld van Krop dreigde onder de slopershamer te verdwijnen. “Dat draaide uit op een pittige confrontatie met de overheid”, vertelde Hildo Krop, de kleinzoon van de stadsbeeldhouwer in een interview in De Volkskrant van 18 februari 2016. “Als erfgenaam wilde ik weten wat er met het beeld van mijn opa zou gaan gebeuren. Er kwam alsmaar geen antwoord, ik overwoog zelfs om de sloop stop te laten zetten. Wat zou er gebeurd zijn als ik het erbij had laten zitten? Uiteindelijk kreeg ik de belofte dat het beeld zorgvuldig zou worden verwijderd en teruggeplaatst in de nieuwbouw. Die zorgvuldige verwijdering, daar stond ik bij. Maar van die terugplaatsing kwam tot dusver niets terecht.”
Waarom gebeurde er al die jaren niets? Een kort resumé: In 2004 werd het gedemonteerde beeld opgeslagen om, als het nieuwe gebouw klaar was, teruggeplaatst te worden. Hoewel op de originele bouwtekeningen van het nieuwe Marnixbad ‘De Baadster’ stond ingetekend, zijn er bij de bouw geen voorbereidingen getroffen voor herplaatsing van het beeld. Opvallend is ook dat de toenmalige directeur van het Marnixbad zich tijdens de herbouw zou hebben uitgesproken tegen de terugplaatsing van het beeld.  Het beeld is na verwijdering van het gebouw zoekgeraakt, vanwege een miscommunicatie. Er werd zelfs gespeculeerd dat het beeld mogelijk opzettelijk zoek is geraakt. Jaren lang is het Hildo Krop Museum bezig geweest, in samenwerking met de Werkgroep Monumentale Kunst van Heemschut, om het beeld teruggeplaatst te krijgen. Met elke keer als antwoord van de gemeente: “Binnenkort zal het beeld worden teruggeplaatst” of “er is geen budget”. Uiteindelijk werd deze lange adem beloond met de terugkeer van De Baadster op 13 februari 2019.

plaatsing de baadster - foto: loek van vlerken 13.02.2019

plaatsing de baadster - foto: loek van vlerken 13.02.2019

plaatsing de baadster - foto: loek van vlerken 13.02.2019

Hoog boven het verkeer zweefde deze baadster door de lucht om uiteindelijk na vijftien jaar terug te keren aan de gevel van het nieuwe Marnixbad. Niet meer aan de voorkant aan het Marnixplein zoals bij het oude gebouw, maar aan de westzijde aan het water van de Singelgracht, zodat deze dame het water nu aan haar voeten heeft. Wel zo handig voor een baadster!

atelier krop met de baadster - foto: johan krop ca. 1956
foto: joh. krop ca.1956

bronnen: De Volkskrant, 18 februari 2016;
De Baadster, Nota Universiteit van Amsterdam, 27 oktober 2017;
Jim van der Lee, Sportbedrijf Amsterdam Centrum, 13 februari 2019.