B 59 – Volksredenaar – Amsterdam

Oudezijds Voorburgwal, Amsterdam
aan de walkant tegenover het voormalig stadhuis

1926volksredenaar - foto: loek van vlerken 01.03.2011volksredenaar - foto: loek van vlerken 25.02.2011 volksredenaar - foto: loek van vlerken 25.02.2011
Urinoirbekroning
grijze hardsteen, 115 cm
architect: A.R. Hulshoff

Aan de walkant van de Oudezijds Voorburgwal, ter hoogte van de Prinsenhofssteeg, staat een bijzonder bouwwerk: een urinoir. Dit stuk straatmeubilair werd in 1926 tegelijkertijd met de nieuwe vleugel van het toenmalige stadhuis, geheel in de stijl van de Amsterdamse School gerealiseerd. Het is een ‘krul’, maar niet een ijzeren, zoals er veel in Amsterdam staan. Deze monumentale urinoir, ontworpen door de Publieke Werken architect  Allard Remco Hulshoff, heeft een natuurstenen sokkel met een daarboven aangebracht maaswerk van baksteen, afgedekt door een rond en plat dak en bekroond met beeldhouwwerk van Hildo Krop.
Vrijwel altijd probeerde Krop in elk beeld een bepaalde symboliek te leggen. Het waren bij Krop nooit zo maar beelden. Zelfs op deze urinoir creëerde hij niet zomaar een beeldje. Hier hakte hij het beeld ‘De Volksredenaar’. Het is niet toevallig dat dit beeld vlakbij de ingang van het stadhuis staat. Krop had in zijn jeugd Pieter Jelles Troelstra (1860-1930) horen spreken. Die vurige rede van deze socialistische leider van de SDAP is Krop zijn hele leven bij gebleven. Deze ‘Volksredenaar’ geeft hij weer als een volksmenner met de rechter vuist strijdbaar omhoog. Hij wil het volk overtuigen om op te komen voor hun rechten. De rond dit figuur geplaatste koppen volgen dit advies, gezien hun open monden. Eén van deze koppen doet er echter het zwijgen toe. Interessant is dat juist deze ene kop een vrouwenkop is. Hier wordt subtiel aangegeven dat de vrouw anno 1926, ondanks het in 1919 verkregen kiesrecht, haar mening nog steeds niet openlijk mag verkondigen.

volksredenaar - foto: loek van vlerken 25.02.2011