Vijzelstraat (tussen Keizers- en Prinsengracht), Amsterdam

1926-28

locatie Faun Keizersgracht – foto: Hildo Krop Museum, Steenwijk


foto: Stadsarchief, Amsterdam


foto: Stadsarchief, Amsterdam

gevelversieringen:
diverse afbeeldingen

gebakken aarde, 65 cm

architect: J.M. van der Mey

Het woningbouwontwerp met winkels van Joan Melchior van der Mey aan de Amsterdamse  Vijzelstraat, tussen de Keizers- en Prinsengracht,  wordt wel gezien als het belangrijkste in zijn oeuvre. De plattegronden werden getekend door het bureau Gulden en Geldmaker. Van der Mey ontwierp de gevels, waarbij hij enkele invloeden van de Nieuwe Zakelijkheid verwerkte, maar toch duidelijk met een beeldtaal kwam afkomstig uit de Amsterdamse School. Hildo Krop maakte verschillende terracotta beeldjes, welke over de hele lengte van de Vijzelstraatflat ter versiering werden aangebracht. Deze beeldjes bestonden uit staande vrouwenfiguren, staande mannenfiguren en fauntjes en mogelijk nog meer uitvoeringen.
Helaas bleek dat er tijdens de bouw onverantwoord was gehandeld. De fundering en kelders waren prima, maar daarboven was meer en meer gekozen voor snelle oplossingen en twijfelachtige bouwmaterialen. Op 23 maart 1955 stortte het flatgebouw ten dele in.

foto: Stadsarchief Amsterdam – 23 maart 1955

Onderzoek wees uit dat er sprake was van ernstige constructiefouten tijdens de bouw. Het bleek zelfs dat de aannemer een ijzeren stutbalk in de overbouwing van de Kerkstraat had weggelaten. De restauratie van de flat duurde een klein jaar. In juli 1961 vielen er echter opnieuw stukken uit de gevel. Er werden provisorische reparaties verricht, maar uiteindelijk besloot men toch tot sloop van de Vijzelstraatflat.
Bij deze sloop in 1962-63 ging het beeldhouwwerk van Hildo Krop grotendeels verloren.

 
foto’s: De Waarheid 17.10.1963

Het dagblad De Waarheid van 17 oktober 1963 kopte: “Hildo Krop-beeldjes sneuvelen onder slopershamer – slechts enkele bleven behouden”. Verder schrijft de krant: “Het grootste deel van de beeldjes, die Hildo Krop vervaardigde ter verfraaiing van de gevel van de veel besproken Vijzelflat, blijkt onder de slopershamer te zijn gesneuveld. Slechts een klein deel bleef behouden. Amstelsteijn, de eigenaar van de omstreden flat, deed er al enkele voor een paar tientjes van de hand. De lompheid waarmee met de beeldjes van Krop is omgesprongen heeft in kunstkringen grote ontsteltenis gewekt. Ook de beeldhouwer zelf heeft zijn uiting gegeven aan zijn spijt over het lot dat zijn werk beschoren werd. Hij heeft de beeldjes van dusdanige kwaliteit genoemd, dat het mogelijk zou zijn geweest ze bij zorgvuldige behandeling te behouden. Dit laatste wordt nu door de sloper, daarin bijgevallen door Bouw- en Woningtoezicht, tegengesproken. Een woordvoerder van het gemeentelijk voorlichtingsbureau deelde vanmorgen mee dat bij het begin van de sloop, zowel door Bouw- en Woningtoezicht, als door deskundigen van de gemeentemusea een onderzoek naar de beeldjes was ingesteld. Er zou daarbij zijn komen vast te staan, dat de kwaliteit van de beeldjes, die zijn vervaardigd van een soort terra-cotta, minder goed zou zijn. Het zou daardoor niet mogelijk zijn geweest hen ongeschonden uit de gevel te verwijderen, zo wordt gezegd. Initiatieven van de gemeente om de nog resterende beeldjes te behouden, zijn niet te verwachten”.

bronnen:
De Waarheid, 17 oktober 1963; Van der Mey en het Scheepvaarthuis, Helen Boterenbrood, 1989; Hier gebeurde het … Vijzelstraat, 23 maart 1955, Ons Amsterdam, oktober 2008

zie ook B 107