De La Sablonièrekade, Kampen

1947-48

  zuil met phoenix, aan de voet een gesneuvelde man

  
Portland stone, 75 cm

Portland stone, ca. 25 cm

Voor het oprichten van een monument was vlak na de Tweede Wereldoorlog de goedkeuring van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen vereist, omdat er een ongereguleerde golf monumenten van bedenkelijke kwaliteit het land dreigde te overspoelen. Om de minister te adviseren werden één Centrale en elf Provinciale Commissies ingesteld, waarin vrijwel altijd een architect en/of beeldhouwer zitting had. Het ijkpunt voor de gewenste procedure voor de oprichting van een monument, was de procedure rond het monument voor het Zeeuwse Renesse: een prijsvraag gecombineerd met een congres. De belangrijkste beeldhouwers, waaronder Krop, stuurden ontwerpen in. Deze werden van 15 november tot 15 december 1946 getoond in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Het initiatief was succesvol. De meeste deelnemende kunstenaars zouden de daaropvolgende jaren één of meerdere monumenten vervaardigen, waardoor een over het algemeen nogal behoeftige beroepsgroep in de schrale naoorlogse jaren een belegde boterham had en bovendien al te grote artistieke miskleunen werden voorkomen.

Krop’s laatste afwerkingen aan het monument

Het ontwerp voor het monument in Kampen van Hildo Krop is geïnspireerd op zijn, niet bekroonde Renesse prijsvraag-ontwerp met de titel ‘Tien zuilen van het verzet’. Bij het Kamper monument liet Krop de zuilen weg, omdat ze het uitzicht over de IJssel zouden belemmeren. Hier kwam een laag muurtje voor in de plaats. Daarvoor staat op een zuil de phoenix die oprijst uit zijn as en een met een vaandel bedekte gesneuvelde man als representant van alle slachtoffers. Een monument waar niemand, op het eerste gezicht, problemen mee zou hebben. Maar zo vlak na de oorlog lag alles zeer gevoelig. Er ontstond commotie over de vogel. Het Kamper Nieuwsblad ontving een brief van een lezer die bezwaar maakt tegen de uitbeelding van een phoenix, een vogel die familie zou zijn van de adelaar. De briefschrijver vindt het eigenaardig dat een dergelijk symbolisch beladen vogel, die nota bene onderdeel maakt van het Duitse wapen (!), op een verzetsmonument wordt afgebeeld. De krant schijnt het bezwaar op heldere wijze te hebben ontkracht.

bron: De adelaar die een phoenix bleek te zijn, Geraart Westerink ,datum onbekend