Tag archieven: warners f.a.

Mo 12 – Monument Erdalfabriek – Amersfoort

Brabantsestraat 17, Amersfoort
Oliemolenhof 108, Amersfoort

1935

trappaalbekroning erdal - foto: loek van vlerken 08.03.2018trappaalbekroning erdal (detail - pelikaan) - foto: loek van vlerken 08.03.2018trappaalbekroning erdal (detail) - foto: loek van vlerken 08.03.2018trappaalbekroning erdal (detail) - foto: loek van vlerken 08.03.2018trappaalbekroning erdal (detail) - foto: loek van vlerken 08.03.2018trappaalbekroning erdal (detail) - foto: loek van vlerken 08.03.2018

trappaalbekroning:

4 figuren met attributen, uitbeeldend de 4 hoofdhandelingen in het bedrijf, met als bekroning een pelikaan

vernikkeld brons, 82 cm

De Erdalfabriek voor schoencrême en wrijfwas aan de Omval in Amsterdam was rond 1935 te klein geworden. Te meer daar het bedrijf ook tandpasta  (Prodent) ging produceren en er geen ruimte was om het fabrieksterrein uit te breiden. Men besloot naar Amersfoort te verhuizen waar de Amsterdamse architect F.A. Warners een modern fabriekscomplex bouwde. De officiële opening vond plaats op 27 mei 1937. Ter gelegenheid van deze opening bood het personeel  de directie als ‘huldeblijk’ een kunstwerk aan, gemaakt door Hildo Krop.

foto: erdal

Het was een trappaal bekroning met figuren die verschillende handelingen in het productieproces uitbeelden met boven op een zuil een pelikaan, het symbool van de fabriek. Het Erdalpersoneel koos Krop uit om dit monument te maken, omdat hij bekend was in Amersfoort vanwege zijn reliëfs op het Belgenmonument (Mo 2) in de stad. Voor dit kunstwerk moest vijfhonderd gulden op tafel komen. Onder het personeel werd een inzameling gehouden en ook architect Warners deed mee voor 225 gulden onder aftrek van wat later nog méér van de medewerkers zou binnenkomen dan de inmiddels ontvangen 275 gulden. Het kunstwerk kwam te staan in het trapportaal van de hoofdingang aan de Brabantsestraat en was voorzien van de teksten:

“vereenigd werken bracht dit tot stand”
en
“de directie aangeboden door het personeel”

ontwerp erdal monument- afb.: hildo krop museumontwerpschets trappaal bekroning Erdal-monument – collectie Hildo Krop Museum

Na verschillende fusies hield Erdal op te bestaan en is het fabriekscomplex in 2013 verkocht  aan ontwikkelaar en belegger Schipper Bosch. Het terrein, het Oliemolenkwartier, wordt getransformeerd tot een vernieuwende en bruisende plek, een stad in het klein met een diversiteit aan grote en kleine bedrijven, winkels, evenementen, horeca en onderwijs. Het beeld met de pelikaan van Krop heeft een plek gevonden in het kantoor van projectontwikkelaar Schipper Bosch die ook in ‘De Nieuwe Stad’ is neergestreken.

Het Hildo Krop Museum in Steenwijk bezit verschillende ontwerpschetsen van dit beeld, waaronder deze drie gipsen modellen:
gipsmodel 1 erdal monument - foto: loek van vlerken 07.05.2018gipsmodel 2 erdal monument - foto: loek van vlerken 07.05.2018gipsmodel 3 erdal monument - foto: loek van vlerken 07.05.2018

Er bestaat nog een pelikaan van Hildo Krop. Voor het 25 jarig bestaan van Erdal maakte Krop een crèmekleurige keramische mat geglazuurde pelikaan. Dit werk bevindt zich in de collectie van het Museum Flehite in Amersfoort.

foto: data.collectienederland.nl

bron: de Erdalfabriek glansrijk middelpunt van Nederland, Jan Carel van Dijk, 2017

B 28 – Flatgebouw Westhove – Amsterdam

Jan van Goyenkade 30a, 30, 29 en Lairessestraat 163, 165 ,167, Amsterdam
Hildo Krop Museum, Steenwijk

1921

trapdecoratie interieur:

faunkop westhove - foto: loek van vlerken 11.04.2019faunkop westhove - foto: loek van vlerken 11.04.2019
1. Pan met dieren

adam en eva westhove - foto: loek van vlerken 11.04.2019adam en eva westhove - foto: loek van vlerken 11.04.2019
2. Adam en Eva met appel en slang

fluitende faun westhove - foto: loek van vlerken 11.04.2019fluitende faun westhove - foto: loek van vlerken 11.04.2019
3. Fluitspelende faun knielend op een slang

zwart geglazuurde keramiek, 28/35 cm

architect: F.A. Warners

Het luxe etagehuis Westhove is gebaseerd op  voorbeelden in Londen en Parijs en bevat 16 ruime tot zeer ruime etagewoningen (10 tot 16 kamers). Toegang tot het gebouw geschiedt via een monumentale poort in de as van het gebouw, langs de conciërge en via  twee entreehallen vanaf de De Lairessestraat en de Jan van Goyenkade. De interieurs van de trappenhuizen doen rijk aan door tegelwerk, beeldhouwwerken en zware houten voordeuren en liften. Ook Hildo Krop heeft meegewerkt aan dit trappenhuisinterieur met voorstellingen van een Fluit spelende faun, Adam en Eva met slang en appel en een Pankop met dieren. Wat de voorstelling van deze Pan betreft is er nauwelijks méér Krop denkbaar. Veel elementen, door Krop in allerlei andere werken van zijn hand toegepast, zijn in dit zeldzame werk samengebracht: een grote kop van een faun met overhangende wenkbrauwen omgeven door talrijke dierfiguren, zoals de slang, vos, raaf, gier en herten. Ook de fluitende faun zittend op een slangenkop laat een symboliek zien die we vaker tegenkomen in het oeuvre van Krop uit de jaren twintig. De faun zittend op de verslagen slang, die hiermee het proletariaat aanmoedigt om te strijden voor hun rechten en ook te vechten tegen de slang (het kapitaal). 
Waar deze buitengewone fraaie bouwkeramiek werken zijn vervaardigd is vooralsnog onduidelijk. Mogelijk bij de ESKAF-fabriek in Steenwijk. In 1921 was de productie van deze fabriek (opgericht in 1919) al goed op gang gekomen en waren kennis en de vaardigheid zeker aanwezig om dergelijke projecten uit te voeren. 

Bronnen: Het luxe stadsappartement – DASH, 2009
Wim Heij, Steenwijker Courant, datum onbekend

Een versie van de kop van Pan in polychroom geglazuurde keramiek is in permanente bruikleen bij het Hildo Krop Museum in Steenwijk. Waarschijnlijk hebben we hier te maken met een proefmodel ten behoeve van de architect. Dit geldt ook voor het zwart/grijze model van de fluitende faun. Deze laatste heeft het Hildo Krop Museum in 2021 weten te verwerven.

pan (collectie hildo krop museum) - foto: loek van vlerken 04.06.2013pan (collectie hildo krop museum) - foto: loek van vlerken 04.06.2013pan (collectie hildo krop museum) - foto: loek van vlerken 04.06.2013pan (detail) (collectie hildo krop museum) - foto: loek van vlerken 04.06.2013pan (detail) (collectie hildo krop museum) - foto: loek van vlerken 04.06.2013pan (detail) (collectie hildo krop museum) - foto: loek van vlerken 04.06.2013